13 maja (sobota) odbędzie się w Rzeszowie kolejna Noc Muzeów, podczas której będzie można odwiedzać placówki muzealne i kulturalne miasta aż do północy. W tym dniu kilka z nich, w tym Muzeum Diecezjalne w Rzeszowie, otworzy wspólnie przygotowaną wystawę.
DOKUMENTALNI. FOTOGRAFOWIE RZESZOWSZCZYZNY to tytuł pierwszej tak dużej, zbiorowej wystawy fotografii dokumentalnej rzeszowskiego środowiska fotograficznego, na którą składają się prace blisko sześćdziesięciu autorek i autorów, począwszy od drugiej połowy lat sześćdziesiątych XX w. aż do współczesności.
Ponad 200 starannie wyselekcjonowanych fotografii jest dość wyjątkową próbą zestawienia ze sobą historii z teraźniejszością; znakomitych, czarno-białych prac z czasów Rzeszowskiego Towarzystwa Fotograficznego, dla których przeciwwagą i odniesieniem stały się kadry wykonane współcześnie, nie tylko w Rzeszowie czy na Podkarpaciu, ale również poza granicami Polski.
Wystawie towarzyszyć będzie premiera katalogu pod tym samym tytułem, zawierającego wybrane fotografie oraz krótkie biogramy wszystkich fotografek i fotografów, których prace są prezentowane na ekspozycji. Wydawnictwo zostało sfinansowane ze środków Gminy Miasto Rzeszów.
Wernisaż: 13 maja 2023 / sobota / Noc Muzeów w Rzeszowie
Otwarcie wystawy:
16:00 / Galeria Wojewódzkiego Domu Kultury w Rzeszowie / ul. Okrzei 7
17:00 / Galeria Nierzeczywista RSF / ul. Matejki 10
18:00 / Galeria Fotografii Miasta Rzeszowa / ul. 3 Maja 9
19:00 / Muzeum Diecezjalne w Rzeszowie / ul. Zamkowa 4
Wystawa będzie prezentowana dla wszystkich zainteresowanych w czterech różnych lokalizacjach Rzeszowa, w godzinach pracy poszczególnych Instytucji:
Galeria WDK w Rzeszowie — do 22 maja
Galeria Nierzeczywista RSF — do 20 maja
Galeria Fotografii Miasta Rzeszowa — do 10 czerwca
Muzeum Diecezjalne w Rzeszowie — do 16 czerwca
W dniu otwarcia wystawa będzie dostępna do zwiedzania do godziny 00:00. Wstęp wolny.
Dokumentalni – obrazy ulotnego życia
(fragmenty tekstu z albumu pt. „Dokumentalni. Fotografowie Rzeszowszczyzny”)
(…) Na wystawie (…) prezentowana jest głównie fotografia dokumentalna, reportażowa, prasowa i medialna oraz portrety, pejzaże i oryginalne obiekty (np. opuszczone i popadające w ruinę miejsca kultu, zabytki, zakłady przemysłowe). Ideą twórców projektu było pokazanie zdjęć, (…) których głównym celem nie jest kreowanie wartości estetycznych, ekspresja autorskich emocji czy subiektywny wyraz. Takich efektów dokumentalni starają się unikać.
(…) Podkarpaccy dokumentalni kultywują paradygmat fotografii, która stara się być maksymalnie wiernym, szczerym i spontanicznym odbiciem rzeczywistości, świadectwem czasu, śladem (nie tylko) ludzkich losów. Można ich także nazwać realistami, bowiem tworzą wedle zasady twórcy powieści realistycznej, Stendhala, fotografie będące „lustrami przechadzającymi się po gościńcu”. Ten „gościniec” we współczesnej postaci: miejskich ulic, szos, torów, pielgrzymkowych szlaków, polnych i leśnych ścieżek, jest jednym z częściej pojawiających się motywów zdjęć dokumentalnych.
(…) Oglądamy wybrane zdjęcia mistrzów rzeszowskiej i podkarpackiej fotografii, z których kilku nie ma już wśród nas (Janusza Witowicza, Jerzego Wygody, Wojciecha Preisnera). Na przedstawionych (…) fotografiach odnajdziemy odpryski historycznych wydarzeń – życia w późnym PRL-u, rewolucji Solidarności, okresy stanu wojennego i początków III RP, echa papieskich wizyt w Rzeszowie, Tarnowie i Częstochowie – po reminiscencje wojny w Ukrainie, przedstawiające trafiających do naszego regionu wojennych uchodźców.
Rzeszowscy i podkarpaccy dokumentalni podróżują w różne zakątki swojej małej ojczyzny, uwieczniają: chasydów w Leżajsku, pochody straży grobowej (tzw. Turków), bieszczadzkich węglarzy, rzadkie zawody i zajęcia. Wędrują po świecie, dokumentując egzotyczne w przedstawionych realiach, ale niejednokrotnie podobne w swej istocie życie codzienne: mieszkańców Nowego Jorku i Bałkanów, Irlandczyków, Holendrów i Ukraińców.
(…) Dokumentalni utrwalili przemijające, wywołujące uczucia nostalgii obrazy minionego świata (Rzeszowa, Podkarpacia, Polski i różnych zakątków globu) oraz stworzyli przekonująco prawdziwy obraz społeczeństwa (rodziny ludzkiej) z drugiej połowy XX i początku XXI wieku.
Magdalena Rabizo-Birek, prof. UR
Inicjator i kurator wystawy: Michał Drozd
Organizatorzy: Galeria Fotografii Miasta Rzeszowa, Wojewódzki Dom Kultury w Rzeszowie, Rzeszowskie Stowarzyszenie Fotograficzne, Muzeum Diecezjalne w Rzeszowie.
Partnerzy: Rzeszów Stolica Innowacji, Grupa Dokumentalni, Rzeszowska Akademia Fotografii.
Patroni medialni: Polskie Radio Rzeszów, TVP3 Rzeszów, Fototapeta, Kwartalnik Fotografia.
Patronat honorowy: Prezydent Miasta Rzeszowa, Marszałek Województwa Podkarpackiego.
